Initiatief in Den Haag, Zuid-Holland

De pioniers van de boodschappen begeleidingsdienst

Al 26 jaar begeleidt de Boodschappen Begeleidingsdienst in Den Haag ouderen en mindervaliden die weinig contacten hebben, slecht ter been zijn of zich onveilig voelen. Als een van de eersten in Nederland bond de organisatie de strijd aan met eenzaamheid. ‘Mensen zien de BBD als een grote familie.’

Het is 1991. Harry Wassenaar werkt als consulent ouderenwerk in het Transvaalkwartier in Den Haag. Een wijk die in die tijd sterk onderhevig is aan renovaties en een veranderende samenstelling van wijkbewoners. ‘Ik zag een toenemend isolement in de wijk. Links woonde iemand met een dichtgetimmerd huis, rechts een familie die de taal niet sprak. Ouderen bleven alleen achter.’

Boodschappen Begeleidingsdienst

Harry besloot dat hij iets voor die ouderen moest doen, wilde de eenzaamheid aanpakken. Hij richtte de Boodschappen Begeleidingsdienst op. ‘Hoe kom je in contact met mensen? Iedereen heeft boodschappen nodig. Daar bedacht ik een faciliteit voor. Mensen kunnen met ons mee en krijgen na afloop een kopje koffie. Het was bedoeld als klein wijkproject, maar dat is anders gelopen!’

Pionieren

Al na een maand of drie kwamen er verzoeken uit andere delen van de stad, of de BBD daar ook kon helpen. Niet veel later kreeg de BBD de status van stedelijke voorziening. ‘Na een jaar hebben we de stichting opgericht, met als hoofddoel eenzaamheidsbestrijding. We waren toen de eersten, we hebben best wel een pioniersfunctie gehad.’

Aandacht voor eenzaamheid

In die tijd was eenzaamheid geen onderdeel van politiek beleid. ‘Als het niet voorkomt in de politieke agenda, dan zijn er ook geen potjes voor. Pas sinds een paar jaar worden we ondersteund door de gemeente voor de contact biedende activiteiten die we organiseren.’ Uiteindelijk zette toenmalig wethouder Jette Klijnsma het eenzaamheidsvraagstuk op de kaart. ‘Zo is het balletje gaan rollen, is er aandacht gekomen voor eenzaamheidsbestrijding.’

Samen op stap

Vanaf het eerste moment stelde de Boodschappen Begeleidingsdienst zich open voor de vragen van ouderen. ‘Op een gegeven moment werd duidelijk dat veel mensen vooral graag samen op stap wilden gaan. We hebben een maandprogramma met elke dag georganiseerde uitjes voor een betaalbare prijs. Daar is enorm veel vraag naar. Het is mooi om te zien wat voor impact dat heeft.’

Begeleiding

Met hun uitstapjes bereikt de BBD een groep van 6000 Haagse ouderen. Wekelijks gaan er zo’n 450 mensen mee met de begeleide uitstapjes. ‘We vatten begeleiding op twee manieren op. Enerzijds geven we een arm, dragen we tassen, duwen we de rolstoel. Anderzijds bieden we mensen hulp bij het opdoen van nieuwe contacten. Soms hebben mensen tijd nodig om in zo’n groep opgenomen te worden, dat gaat bij de een makkelijker dan bij de ander.’

Geef wat je te bieden hebt

De begeleiders zijn vrijwilligers en mensen uit re-integratietrajecten. ‘Die laatste groep bestaat uit mensen die langdurig in de bijstand zitten, verslaafd zijn geweest, om wat voor reden dan ook geen werk hebben. Wij zijn van mening dat onze vorm van dienstverlening door ieder gezond individu gedaan kan worden. We zeggen: geef wat je te bieden hebt als mens. Iedereen kan een praatje maken, een rolstoel duwen. Veel mensen in re-integratietrajecten hebben weinig zelfwaardering, omdat ze nare ervaringen hebben gehad of moeilijk aan werk kunnen komen. Als ze bij de BBD dan opeens alle lof krijgen voor het werk dat ze doen, dan zie je dat meteen terug. Mensen groeien enorm.’

Familie

Veel ouderen zien de BBD als familie, legt Harry uit. ‘Na 26 jaar ben ik soms nog verbaasd over hoe groot de impact is voor mensen die alleen zijn. We proberen ons er een voorstelling van te maken, maar we weten niet hoe het is: geen vrienden, geen familie. We kunnen niet ervaren hoe dat is, we kunnen alleen luisteren. Soms denk ik: de BBD is voor deze mensen een soort georganiseerde mantelzorg. Normaal komt mantelzorg uit je eigen omgeving, maar deze mensen kunnen niet direct een beroep doen op die omgeving. Dat ze ons als familie zien, is een mooi compliment. Maar ze doen het zelf, leggen zelf de contacten. Het mooie is dat er een groep is die op een gegeven moment meldt: ik heb de BBD niet meer nodig, ik heb weer vriendinnen.’

Meer weten?
Kijk op de website van de Boodschappen Begeleidingsdienst