Roze50+ rolt de loper uit voor oudere lhbtiq+’ers

Bij veel organisaties staat gelijkheid hoog in het vaandel. “Maar we zijn niet gelijk maar gelijkwaardig”, zegt Jan Derksen Wynn van Stichting Roze50+. “Als je mensen gelijk wilt behandelen, moet je dat juist op verschillende manieren doen.” Samen met zijn partner Marc Wynn zetten ze zich in om de zichtbaarheid van lhbtiq+’ers te vergroten.

Sinds 2001 mag een paar van hetzelfde geslacht in Nederland trouwen en kinderen krijgen. En vanaf 2014 kunnen transgender personen hun geslacht laten veranderen op hun geboorteakte. Er is in de loop der tijd veel veranderd voor de lhbtiq+-gemeenschap. “Maar tegelijkertijd zie je dat er nog veel werk voor ons ligt”, vindt Marc. “We leven nu eenmaal in een maatschappij waar hetero zijn de norm is en daarom is het niet altijd makkelijk om oog te hebben voor lhbtiq+ mensen.”

• Lhbtiq+ is de afkorting van lesbisch, homoseksueel, bi+, transgender, intersekse en queer. De plus geeft aan dat de term inclusief is voor mensen die zichzelf anders noemen dan waar deze letters voor staan, zoals aseksueel of panseksueel.

Kleinere wereld

Eenzaamheid komt veel voor onder deze kwetsbare groep: ongeveer 40% van de lhbtiq+’ers voelt zich eenzaam. “Vooral bij oudere lhbtiq+’ers is eenzaamheid een groot probleem”, vertelt Jan. “Hun wereld wordt vaak erg klein omdat ze vaak het contact zijn verloren met familie en vrienden na hun coming-out. Negatieve ervaringen kunnen ervoor zorgen dat juist zij de neiging hebben om zich meer terug te trekken.” Uit onderzoek blijkt dat 70% van de lhbtiq+ ouderen terug de kast in gaat als ze in een verzorgingshuis gaan wonen, vertelt hij.

Zien en gezien worden

Daarom bieden Jan en Marc als twee van de ambassadeurs vanuit Roze50+ voorlichtingsavonden en trainingen aan voor zorgprofessionals en jongeren in opleiding. En onder andere voor verzorgingshuizen is er de Roze Loper. De Roze Loper is een officieel keurmerk, dat wordt uitgereikt na een traject waarbij een omgeving wordt gecreëerd waarin iedereen zich geaccepteerd voelt en het niet uitmaakt op wie je valt. Daarbij wordt er gekeken naar wat goed gaat en waar verbeterpunten zijn. “Vaak is de intentie voor acceptatie en inclusie er wel”, merkt Jan op. “Maar we horen regelmatig dat organisaties geen oog hebben voor lhbtiq+ mensen. Door bewust een veilige plek te creëren voor lhbtiq+ mensen kun je hen laten voelen dat ze gezien worden. En dat geldt niet alleen voor de mensen die verzorgd worden, maar ook voor de mensen die in zo’n organisatie werken.”

Door bewust een veilige plek te creëren voor lhbtiq+ mensen kun je hen laten voelen dat ze gezien worden.

Open communicatie

Voor Jan en Marc draait veel van die aanpak om open communicatie. In taalgebruik en de vragen die je stelt zoals het vragen naar iemands partner, maar ook bijvoorbeeld door een regenboogvlaggetje bij de receptie op te hangen. “Het zijn geen grote dingen, maar je laat hiermee wel zien dat mensen zichzelf mogen zijn”, zegt Jan. Als Marc één tip zou kunnen geven aan organisaties die niet weten waar ze moeten beginnen dan is het om nieuwsgierig te zijn naar anderen. “Stel open vragen, maak alles bespreekbaar en laat je niet tegenhouden door ongemak. Misschien kom je er zo wel achter dat je veel meer met elkaar gemeen hebt.”

Stel open vragen, maak alles bespreekbaar en laat je niet tegenhouden door ongemak. Misschien kom je er zo wel achter dat je veel meer met elkaar gemeen hebt.

Ongemakkelijk gevoel

In een verzorgingshuis zag Marc bijvoorbeeld dat het personeel door ongemak niet in gesprek ging met een bewoner. Ze vonden het problematisch dat hij vaak homoporno keek als ze zijn kamer binnenkwamen. Marc praatte vervolgens met de bewoner. Die vertelde dat hij door een eenzijdige verlamming niet op tijd op pauze kon klikken als er werd aangeklopt. Hij en het personeel spraken toen af dat de bewoner met een seintje kon aangeven of een medewerker later terug zou kunnen komen.

Het grootste cadeau dat je kunt geven, is met elkaar praten

Het grootste cadeau

Naast het creëren van meer bewustzijn rondom lhbtiq+ organiseert Roze50+ ook evenementen, zoals de Roze Salon. En ze gaan in gesprek met de politiek. In grote steden is dat makkelijker dan op het platteland. Ook in een streng christelijke omgeving waar de dorpen ver uit elkaar liggen is de uitdaging om lhbtiq+’ers te vinden en ze bij elkaar te brengen. Maar Jan en Marc hopen in de toekomst nog meer mensen te bereiken en een transitie te maken naar een samenleving waarin we uitreiken naar elkaar. “Het grootste cadeau dat je kunt geven, is met elkaar praten”, concludeert Marc.